Lekarski Poradnik Językowy
Porady językowe. Strona główna


Repliki - odpowiedzi na najczęstsze pytania
Do strony początkowej LPJ...

Repliki, czyli odpowiedzi

Na pytania odpowiada © dr hab. Piotr Müldner-Nieckowski, prof. UKSW

| 1 | 2 |  3  | 4 | 5 | 6 | 7 |

 
 

Hygieia, Panakeia, apatheia...

Czy słowo z jęz. gr. apatheia może być odmienione według zasad polskiej fleksji, z zachowaniem greckiej formy tematu, ze zmianą końcówki, np. apatheia, ale apathei, z apatheią itd.? Przyznam, że to wygląda dosyć osobliwie, zwłaszcza to krótkie "i", może powinnam to zostawić nieodmienione, ponieważ polski odpowiednik tego terminu "apatia" nie oddaje w pełni jego znaczenia.
(E.Z.)

Można (i dobrze byłoby) odmieniać, choć nie spotkałem w tekstach polskich odmienianego wyrazu "apatheia" i w słownikach też tego nie znajdziemy. Trzeba się posłużyć ogólną zasadą odmiany wyrazów pochodzenia obcego i o obcej budowie. Odmiana według wzoru odmiany wyrazów "Hygieia", "Panakeia" (imiona córek Asklepiosa), które z kolei biorą wzór z "szyja, szyi, szyję, szyją...", z tym że w mianowniku mają postać jak w transkrypcji oryginału greckiego (z "i"):
M. apatheia,
D. i C. apathei,
ale:
B. apatheję (nie: apatheię),
N. i Msc. apatheją (nie: apatheią).
Może da się spolszczyć "apatheia" do "apatea"? Wtedy odmiana byłaby nieco prostsza, taka jak spotykanych spolszczeń imion Higiea (stąd higiena), Higea i Panakea (stąd panaceum), czyli zgodnie ze wzorcem odmiany wyrazu "idea". Ale musiałaby Pani zapytać autora, co on na to.