Lekarski Poradnik Językowy
Porady językowe. Strona główna


Repliki - odpowiedzi na najczęstsze pytania
Do strony początkowej LPJ...

Repliki, czyli odpowiedzi

Na pytania odpowiada © dr hab. Piotr Müldner-Nieckowski, prof. UKSW

| 1 | 2 | 3 |  4  | 5 | 6 | 7 |

 
 

"Tym niemniej"

Jak należy napisać (pisownia łączna - rozdzielna) "tym niemniej" w znaczeniu: "Wszyscy byliśmy bardzo zmęczeni, tym niemniej udało nam się dojść do schroniska".
Z góry dzięki za pomoc.
w_krycha
.

"Tym niemniej" to w całości błąd. Poprawnymi formami są: niemniej i niemniej jednak.
Radziłbym użyć ale, jednak, a jednak, mimo to, a mimo to, ponieważ niemniej i niemniej jednak brzmiałyby w tym zdaniu pretensjonalnie.

Znalazłam w poradach wyjaśnienia dotyczące użycia zwrotu tym niemniej: "Tym niemniej to w całości błąd. Poprawnymi formami są: niemniej i niemniej jednak".
Według mnie zwrot niemniej jednak, opisany jako prawidłowy, jest błędny (tautologia? pleonazm?). Należałoby użyć albo niemniej, albo jednak, nigdy obu tych słów razem.

Pozdrawiam
Beata G., pracownik samorządowy (zajmowałam się ochroną zdrowia)

1. Przyjęło się, że zwrotem nazywamy dwu- lub wielowyrazową formę, która w zdaniu pełni funkcję czasownika, dlatego tu powinniśmy mówić raczej o wyrażeniach.
2. Poprawność w języku jest ustalana (w danym okresie) na podstawie wielu czynników, przede wszystkim historii danej jednostki lub reguły oraz uzusu (częstotliwości używania).
3. Forma niemniej jednak za poprawną jest uważana powszechnie, także w słownikach, w tym w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN, przede wszystkim dlatego że występuje w naszym języku bardzo długo i jest znacznie częstsza niż samo niemniej (choć nieco rzadsza niż samo jednak - w funkcji spójnika).
Ale to niejedyny powód.
Wyrażenie, o którym Pani pisze, jest spójnikiem o cechach wykrzyknienia, złożonym z dwóch partykuł niemniej i jednak. Nie mniej jako przysłówek jest homonimem wyrazu niemniej jako partykuły. To dwa różne wyrażenia, mimo że pisze się je i wymawia niemal identycznie.
Partykuła niemniej (nie jest przysłówkiem, nie pisze się tu łącznie!) znaczy tyle co partykuła (nie spójnik!) a, w związku z czym spójnik złożony niemniej jednak jest ścisłym odpowiednikiem formy a jednak, są to synonimy.
4. Jest to więc historycznie, leksykalnie, uzusowo i logicznie wyrażenie najzupełniej poprawne, choć od pewnego czasu rzeczywiście daje się zauważyć, że niektórzy użytkownicy języka polskiego (wśród nich zapewne Pani) uważają wyraz niemniej w tym wyrażeniu za przysłówek, co nie jest trafne.