Lekarski Poradnik Językowy
Porady językowe. Strona główna


Repliki - odpowiedzi na najczęstsze pytania
Do strony początkowej LPJ...

Repliki, czyli odpowiedzi

Na pytania odpowiada © dr hab. Piotr Müldner-Nieckowski, prof. UKSW

| 1 | 2 | 3 | 4 |  5  | 6 | 7 |

 
 

Wywiad się zbiera...?

Czy wywiad lekarski rzeczywiście się ZBIERA (tak jest w wielu publikacjach medycznych), czy przeprowadza? Moim zdaniem wywiad się przeprowadza, w wyniku czego zbiera się dane - ale może się czepiam? W każdym razie tak znalazłam w słowniku. Nie ma tam nic o "zbieraniu wywiadu".
Dziękuję - red. Janina U.

Autorzy nieprzypadkowo używają takiego właśnie zwrotu i nieprzypadkowo znajduje się on w publikacjach lekarskich.

Wyraz wywiad ma kilka znaczeń. Nas interesują trzy: 1) 'rozmowa lub inny sposób uzyskiwania danych (np. ankieta)', 2) 'typ tekstu zawierający dane pochodzące z takiej rozmowy', 3) (zebrane) 'dane, informacje'.

Jak z tego wynika, wywiad jest sposobem zbierania informacji, ale także są to same te informacje. Takie rozumienie słowa wywiad jest bezpośrednim nawiązaniem do tego, że wywiadem nazywamy także pewien gatunek tekstu (zwykle prasowego), który jest właśnie zbiorem danych. Dane się zbiera, a więc i - w tym sensie - wywiad się zbiera...

Słowniki to wyrażenie jednak uwzględniają, bo jest to znany fakt językowy. Przykład: "Wielki słownik frazeologiczny języka polskiego" (2003) mojego autorstwa (P.M.N.).

W psychologii, medycynie, socjologii, kryminalistyce, opiece społecznej i innych dziedzinach, czyli w celach diagnostycznych - lekarski, środowiskowy itp. wywiad [dane] się zbiera, aby uzyskać zbiór informacji. Oczywiście zbiera się, przeprowadzając rozmowę / ankietę.

Ujmijmy to jeszcze tak: żeby stworzyć pewien rodzaj tekstu (np. wywiad prasowy, fragment historii choroby itp.) przeprowadza się rozmowę albo poleca wypełnić formularz (ankietę). Zatem wywiad się przeprowadza jako rozmowę, ankietę (typ działania) i zarazem zbiera jako dane (typ tekstu).